بعد كمی جلوتر مواد سبك چون گل و لای رسوب می كنند و بالاخره مواد سبكتر كه در آب حل می شوند مثل آهك همراه آب به نقاط دوردست و اعماق دریا حمل و تهنشین می گردند. نفت تحت شرایط خاصی پدید می آید از جمله آنكه در موقع تشكیل نفت بواسطه عمق زیاد دریا اكسیژن موجود در لایه های رسوبی خیلی كمتر است . اكسیژن هم چنانكه می دانیم موجب فاسد شدن سریع مواد می شود . به هر حال عمق دریا خود یكی از شرایط مساعد است و موجب می گردد كه ذرات و مواد رسوبی لایه های نفت زا تشكیل گردند . آب و نفت و گاز مثل قطرات آبی كه در اسفنج جا می گیرد در فواصل ذرات مذكور به دام می افتد . اگر اسفنج حمام را بفشاریم دیواره های منافذ آن بهم فشره می شوند و آب از آن خارج می شود.

لایه های زمین نیز خاصیتی شبیه اسفنج دارند و مایعات محتوی خلل و فرج آن بر اثر بر اثر فشار بیرون رانده می شوند . چون میزان فشار وارد به قسمتهای پایین تر لایع زیادتر از قسمتهای بالای آن است ، تخلخل و نفوذپذیری سقف هر لایه بیشتر از نفوذپذیری كف آن است و در نتیجه مایعات كه نفوذپذیرترین راه را برای عبور خود انتخاب می كنند ودر نزدیكی سقف لایه آسانتر حركت می كنند . حال اگر چند لایه نفوذپذیر روی هم انباشته شده باشند حركت مایعات رانده شده كم و بیش رو به بالاست زیرا مایعات بدنبال جایی هستند كه فشار كمتر و فضای بیشتری داشته باشند.

 

مایعاتی كه بدین ترتیب رانده می شوند در حركت خود از آسانترین راهی كه می یابند یعنی از میان روزنه و منافذ لایه های نفوذپذیر و كم مقاومت مثل ماسه و سنگ آهك فرار می كنند ، بدین ترتیب اگر ذرات نفت یا حبابهای گاز در لایه های تهنشین تشكیل شده باشند در موقع تراكم لایه ها از روزنه و مجراهای مزبور گذشته و هر جا در سر راه خود به مانعی بر خوردند همانجا می ایستند. حركات و چین خوردگی پوسته زمین كه همراه با تهنشین طبقات رخ میدهد نیز ممكن است كه شكاف هایی در لایه پدید آورده ، هجرت و حركت نفت را آسانتر كند .

گاز و نفت از این شكافها بالا میروند تا به سطح زمین برسند مگر آنكه سر راه خود به طبقه غیر قابل نفوذی بر خورده و بدام افتد. اگر سر راه نفت در موقع بالا رفتن از این شكافها طبقه غیر قابل نفوذی پیدا نمی شد امروز اثری از نفت در زیر زمین وجود نداشت و صنعتی هم بدین نام وجود نداشت .